- ۱۶ اسفند ۱۴۰۳
- بیماری ها, حیوانات
- نظرات

لیشمانیا
لیشمانیا (Leishmaniasis) یک بیماری انگلی است که توسط پروتوزوآهای جنس Leishmania ایجاد میشود و میتواند در سگها و سایر حیوانات، از جمله انسانها، عفونت ایجاد کند. این بیماری توسط پشه خاکی (Sandflies) انتقال مییابد و یکی از بیماریهای مهم و با شیوع بالا در مناطق گرم و مرطوب جهان، به ویژه در کشورهای مدیترانهای، خاورمیانه، آمریکای جنوبی و شمال آفریقا است.
ویژگیهای بیماری لیشمانیا
1. عامل بیماریزا: پروتوزوآهای جنس Leishmania، مانند Leishmania infantum (نوع شایع در سگها و انسانها).
2. میزبانها: سگها (میزبان اصلی در بسیاری از مناطق). انسانها، گربهها، روباهها و سایر حیوانات میتوانند میزبانهای ثانویه باشند.
3. انتقال: توسط پشه خاکی (Sandflies) که انگل را در هنگام گزش از حیوان آلوده به حیوان دیگر منتقل میکنند. گزش این پشه خاکی معمولاً در شب و در محیطهای گرم و مرطوب رخ میدهد.
علائم بیماری لیشمانیا
علائم لیشمانیوز میتواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و میتواند به دو صورت پوستی و احشائی (سراسری) بروز کند.
1. لیشمانیوز پوستی:
- زخمهای پوستی که به تدریج بزرگتر شده و بهبود نمییابند.
- زخمهای باز با لبههای نامنظم که ممکن است خونریزی داشته باشند.
- گاهی اوقات تورم و التهاب در مناطق دیگر بدن.
- ریزش مو در اطراف زخمها.
2. لیشمانیوز احشائی (سیستمیک):
- کاهش وزن ناگهانی و شدید.
- بیحالی و کاهش انرژی.
- تب مزمن و بالا.
- تورم شکم (به دلیل بزرگ شدن کبد و طحال).
- علائم گوارشی مانند اسهال و استفراغ.
- مشکلات پوستی و ریزش مو.
- آسیب به کلیهها و بروز نارسایی کلیوی.
3. علائم عمومی:
علائم بالینی ممکن است در طول زمان به تدریج بدتر شوند و در برخی موارد میتواند کشنده باشد.
راههای تشخیص بیماری
1. بررسی علائم بالینی:
تاریخچه زندگی سگ در مناطق با شیوع لیشمانیوز و علائم بالینی مشکوک.
2. آزمایشهای تشخیصی:
- آزمون PCR: برای شناسایی DNA انگل.
- آزمایش خون: برای بررسی تغییرات در تعداد سلولهای خونی و عملکرد کلیه.
- نمونهبرداری: از زخمها یا بافتهای داخلی برای شناسایی انگل.
- آزمایش سرولوژی: برای شناسایی آنتیبادیها علیه لیشمانیا.

راههای درمان لیشمانیوز
درمان لیشمانیوز در سگها معمولاً پیچیده است و نیاز به درمان طولانیمدت دارد.
1. داروهای ضدانگل:
- آلومتامین (Allopurinol): دارویی که معمولاً برای کنترل بیماری استفاده میشود و میتواند به کاهش بار انگل کمک کند.
- آنتیمونیهای سهتکلیرید (Meglumine antimoniate): در موارد شدیدتر، تحت نظارت دامپزشک تجویز میشود.
- آمفوتریسین B: در برخی موارد خاص که بیماری پیشرفته است.
2. درمان حمایتی:
استفاده از داروهای تقویتی برای حمایت از سیستم ایمنی و بهبود وضعیت عمومی سگ. کنترل عوارض و درمان مشکلات ثانویه مانند نارسایی کلیه.
3. مراقبتهای ویژه:
کاهش استرس و حفظ محیط آرام برای کمک به سیستم ایمنی سگ. تغذیه مناسب برای تقویت بدن و کمک به بهبود.
راههای پیشگیری از لیشمانیا
1. مبارزه با پشه خاکی: استفاده از داروهای ضدپزشکی و اسپریهای محافظتی برای کاهش خطر گزش. نصب تورهای محافظتی در مکانهای خواب سگ.
2. واکسیناسیون: واکسن Leishmune در برخی مناطق در دسترس است و میتواند به کاهش خطر ابتلا کمک کند.
3. مدیریت محیطی: کنترل جمعیت پشه خاکی و کاهش مناطق مناسب برای زندگی آنها.
پیشآگهی:
- پیشآگهی لیشمانیوز در سگها بستگی به شدت بیماری، پاسخ به درمان و وضعیت کلی سیستم ایمنی دارد.
- در موارد تشخیص و درمان زودهنگام، احتمال بهبود زیاد است، اما در موارد پیشرفته، بیماری میتواند کشنده باشد.
نکات کلیدی که در مورد این بیماری باید بدانید!
- لیشمانیوز یک بیماری قابل پیشگیری و درمانپذیر است، اما درمان آن نیاز به توجه دقیق و پیگیری دارد.
- توجه به علائم اولیه و مشورت با دامپزشک میتواند به کاهش عوارض بیماری کمک کند.