هپاتیت عفونی سگ‌ها
هپاتیت عفونی سگ‌ها (Infectious Canine Hepatitis) که به اختصار ICH نامیده می‌شود، یک بیماری ویروسی بسیار مسری است که توسط ویروس آدنوویروس سگ نوع 1 (Canine Adenovirus-1 یا CAV-1) ایجاد می‌شود. این بیماری می‌تواند باعث التهاب شدید کبد، کلیه‌ها، غدد لنفاوی و سایر اندام‌ها شود.
ویژگی‌های بیماری هپاتیت عفونی سگ‌ها
1. عامل بیماری‌زا: Canine Adenovirus-1 (CAV-1)، یک ویروس مقاوم که می‌تواند برای مدت طولانی در محیط زنده بماند.
2. میزبان‌ها: سگ‌ها (به ویژه توله‌سگ‌ها و سگ‌های واکسینه‌نشده). روباه‌ها، گرگ‌ها و سایر کانویدها نیز می‌توانند آلوده شوند.
3. انتقال: ویروس می‌تواند برای چند ماه در ادرار سگ آلوده باقی بماند.
- تماس مستقیم: با ترشحات بدن (مانند ادرار، بزاق، مدفوع) سگ آلوده.
- تماس غیرمستقیم: از طریق آب، غذا، ظروف یا محیط آلوده.
مراحل بیماری هپاتیت عفونی
- عفونت اولیه: ویروس از طریق دهان یا بینی وارد بدن شده و در غدد لنفاوی محلی تکثیر می‌شود.
- گسترش سیستمیک: ویروس وارد جریان خون شده و کبد، کلیه‌ها، غدد لنفاوی و سایر اندام‌ها را آلوده می‌کند.
علائم بیماری هپاتیت ICH
علائم می‌تواند بسته به شدت عفونت و وضعیت سیستم ایمنی سگ متفاوت باشد.
1. علائم خفیف (فرم تحت بالینی):
- تب خفیف
- بی‌حالی و کاهش اشتها
2. علائم شدید (فرم بالینی):
- تب بالا (40-41 درجه سانتی‌گراد)
- استفراغ و اسهال (گاهی همراه با خون)
- درد شکمی
- لثه‌ها و مخاطات زرد یا آبی رنگ (زردی یا سیانوز)
- افزایش تشنگی و ادرار
- تورم غدد لنفاوی
- علائم عصبی مانند تشنج (در موارد شدید)
3. علائم چشم:
“چشم آبی” (Blue Eye)، ناشی از التهاب قرنیه و تجمع مایع در چشم. ممکن است چند روز یا هفته بعد از عفونت ظاهر شود.
4. علائم حاد (فرم فوق‌حاد):
مرگ ناگهانی در توله‌سگ‌های جوان و واکسینه‌نشده.
راه‌های تشخیص هپاپیت ICH سگ‌ها
1. بررسی علائم بالینی:
تب، زردی، و “چشم آبی” از نشانه‌های شاخص هستند.
2. آزمایش‌های تکمیلی:
- آزمایش خون: افزایش آنزیم‌های کبدی، کاهش گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها.
- PCR: برای شناسایی DNA ویروس CAV-1.
- کشت ویروسی: برای تایید عفونت.
راه‌های درمان بیماری هپاپیت عفونی
هیچ درمان خاصی برای از بین بردن ویروس وجود ندارد، اما درمان حمایتی می‌تواند به بهبود وضعیت سگ کمک کند.
1. درمان حمایتی:
- مایعات درمانی برای جلوگیری از کم‌آبی.
- مکمل‌های غذایی برای تقویت کبد.
- مدیریت درد با استفاده از داروهای ضدالتهاب.
2. آنتی‌بیوتیک‌ها:
برای کنترل عفونت‌های ثانویه باکتریایی.
3. درمان علائم چشمی:
استفاده از قطره‌های چشمی ضدالتهاب برای کاهش علائم “چشم آبی”.
4. قرنطینه:
سگ آلوده باید از سایر حیوانات جدا نگه داشته شود.
راه‌های پیشگیری از هپاتیت ICH
1. واکسیناسیون: واکسن‌های ترکیبی (مانند DHPP) شامل محافظت در برابر آدنوویروس سگ نوع 2 (CAV-2) هستند که ایمنی متقاطع در برابر CAV-1 ایجاد می‌کنند.
2. رعایت بهداشت: تمیز نگه داشتن ظروف غذا، آب و محیط زندگی سگ. ضدعفونی محیط با مواد ضدویروسی.
3. اجتناب از تماس با سگ‌های آلوده: سگ‌های مشکوک به عفونت باید قرنطینه شوند.
پیش‌آگهی:
- در موارد خفیف: با درمان حمایتی مناسب، سگ می‌تواند بهبود یابد.
- در موارد شدید: ممکن است عوارض طولانی‌مدت مانند آسیب دائمی به کبد یا کلیه باقی بماند.
- در فرم فوق‌حاد: پیش‌آگهی ضعیف است و ممکن است مرگ ناگهانی رخ دهد.
نکات کلیدی که در مورد این بیماری باید بدانید!
- هپاتیت عفونی سگ‌ها یک بیماری جدی و بالقوه کشنده است، اما با واکسیناسیون منظم و مراقبت‌های بهداشتی می‌توان به راحتی از آن پیشگیری کرد.
- در صورت مشاهده علائم مشکوک، فوراً با دامپزشک مشورت کنید.
